Trots op Talita Koemi
Talita Koemi Nijmegen
Talita Koemi is een school voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs voor zeer moeilijk lerende kinderen van 4 t/m 18 jaar. We hadden een gesprek met Femke Willemsen leerkracht VSO en pestcoördinator, intensief betrokken bij het vak seksuele en relationele vorming op de school.
Hoe werken jullie aan het thema ‘relaties, seksualiteit en diversiteit’?
“We besteden zeker al tien jaar aandacht aan het onderwerp relaties, seksualiteit en diversiteit. Op onze school starten we al vroeg met het praten over relaties en seksualiteit. Bij de kinderen van vier tot twaalf jaar beginnen we bij het onderwerp ‘je lichaam’. We praten bijvoorbeeld over de onderdelen van het lichaam, verschillen tussen jongens en een meisjes en het verschil tussen vriendschap en verliefdheid.
Ook hebben we het over wat fijn en niet fijn is. We gebruiken hierbij de methode lentekriebels voor het SO. Bij de oudere leerlingen maken we gebruik van het lesprogramma ‘lang leve de liefde’.”
Waarom is dat belangrijk?
“Het is een kwetsbare doelgroep en deze leerlingen komen vaker dan gemiddeld in aanraking met seksueel overschrijdend gedrag. Wij vinden het belangrijk om de leerlingen te leren dat het belangrijk is om nee te leren zeggen als iets niet prettig is.”
Waar ben je trots op?
“Afgelopen jaar merkten we dat kinderen in de hogere klassen van het PO in de leeftijd van 10-12 jaar vaak met de deur open naar het toilet gingen, waar bij wijze van spreken de hele school het kon zien. We hebben het toen met de leerlingen gehad over privacy en de leerlingen zelf laten nadenken waarom het belangrijk is dat niet iedereen je in je blootje ziet.
Je merkte dat ze zelf al met hele goede antwoorden kwamen en dat het gesprek over het onderwerp echt op gang kwam. We merken dat als we de leerlingen betrekken en ze vragen laten stellen dat het vaak beter blijft hangen.”
Wat vinden jullie lastig?
“Waar we soms tegenaan lopen is dat sommige leraren het lastig vinden om over seksualiteit te praten. Door in het team aandacht te besteden aan het onderwerp relaties seksualiteit en diversiteit, bijvoorbeeld door scholing, krijgen deze leraren meer handvaten om over het onderwerp te praten.”
Hebben jullie tips voor andere scholen?
“Een tip die ik voor een school heb is om het thema relaties, seksualiteit en diversiteit echt op te nemen in het lesprogramma net zoals taal en rekenen. Zodat er in een doorlopende leerlijn aandacht wordt besteed aan het onderwerp.
Praatkaarten: in onze klassen proberen we zoveel mogelijk kinderen van hetzelfde niveau te groeperen. Toch heb je in een klas soms vier of vijf verschillende niveaus van lezen. Ook op het gebied van seksuele ontwikkeling zijn vaak verschillen in de klas. We maken gebruik van praatkaarten die je makkelijk kunt aanpassen op niveau.
Ook proberen we, waar dat qua capaciteit van het personeel kan, de leerlingen in kleinere groepjes met dit onderwerp aan de slag te laten gaan. We splitsen dan bijvoorbeeld de jongens en de meisjes. Zo kun je specifieker aansluiten bij de leerlingen. Bijvoorbeeld bij de meisjes kun je ingaan op ongesteldheid.”