Privacyverklaring Gezondheidsmonitor Jeugd 2023

De GGD doet minimaal één keer in de 4 jaar onderzoek naar de gezondheid, het welzijn en de leefstijl van jongeren. Dit doen wij voor de gemeenten in onze regio. Het onderzoek heet de Gezondheidsmonitor Jeugd’. In 2021 hebben we door de coronaperiode een extra monitor gedaan, de coronavariant. In 2023-2024 voeren we weer de standaard Gezondheidsmonitor 2023 uit. Deze Gezondheidsmonitor helpt ons en gemeenten om te kunnen zorgen voor goed beleid voor de Volksgezondheid bij de Jeugd.  

Wanneer en bij wie voeren we de Gezondheidsmonitor jeugd 2023 uit?

De Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 voeren we uit in de periode september tot en met november 2023. Dit doen we bij leerlingen in de klassen 2 en 4 van de middelbare school met een digitale vragenlijst. Alle GGD’en in Nederland voeren de monitor op dezelfde manier uit. En in dezelfde periode van het jaar. Dit doen de GGD’en namens alle gemeenten in Nederland en het ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport). VWS heeft het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) de opdracht gegeven de GGD’en hierbij te helpen.

De Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 is een samenwerking tussen GGD’en, GGD GHOR Nederland (de landelijke vereniging van GGD’en), het RIVM en voor een klein onderdeel met het Trimbos-instituut. 

De Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 heeft als uitgangspunt dat het geen persoonsgegevens verzamelt. Herleidbaarheid valt niet in alle situaties compleet uit te sluiten. In deze privacyverklaring beschrijven wij hoe we omgaan met de ingevulde vragenlijsten. En de daaruit volgende onderzoeksresultaten. Ook geven we aan hoe we ervoor zorgen dat deze we deze gegevens goed beschermen.

Samenwerking met het Trimos-instituut

Het Trimbos-instituut doet ook een Peilstations- en ESPAD-onderzoek. De GGD en het RIVM  hebben daarom afgesproken om bij de uitvoering van de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 samen te werken met het Trimbos-instituut. Dit betekent dat voor een klein onderdeel deze organisaties samen verantwoordelijk zijn voor de gegevens die we verwerken in de vragenlijsten. De GGD’en en het RIVM zijn verantwoordelijk voor de gegevens in de basisvragenlijst van de Gezondheidsmonitor. Daarnaast is elke GGD los van elkaar verantwoordelijk voor de extra vragen in de regionale vragenlijst. Het Trimbos-instituut is apart en zelfstandig verantwoordelijk voor de vragenlijsten die ze gebruiken voor het Trimbos-instituut.

Wil je meer weten over het Trimbos-instituut? Of over de manier hoe ze met jouw gegevens omgaan? Bekijk dan meer informatie op de website van het Trimbos-instituut

De Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 voeren we uit voor de volgende doelen:

  • Om inzicht te krijgen in gezondheid, het welzijn en de leefstijl van jongeren. Dit doen we in klas 2 en 4 van het voortgezet onderwijs.
  • Het ontwikkelen van lokaal en landelijk beleid om de gezondheid van jongeren te verbeteren.
  • De gezondheidssituatie van jongeren onder de aandacht van scholen brengen. En hen aanzetten tot de ontwikkeling van gericht preventief gezondheidsbeleid.

Om de doelen die hierboven staan te halen, gebruiken we digitale vragenlijsten. In de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 vragen we niet naar persoonsgegevens, zoals naam en adres.  Daardoor kan een leerling niet herleid worden. Wel willen we weten waar de leerling woont. Dit hebben we nodig zodat we rapportages kunnen maken voor gemeentes. We vragen daarom naar je postcode.

In heel bijzondere situaties is een leerling toch terug te leiden. Bijvoorbeeld door een combinatie van de ingevulde vragen. Dat is een ongewild gevolg dat niet gewenst is en zeker niet het doel van het onderzoek. Door het nemen van goede beveiligingsmaatregelen zorgen we ervoor dat we dit risico tot een minimum beperken.

In de vragenlijsten komen de volgende onderwerpen aan bod:

  • Algemene gegevens: leerjaar, opleidingsniveau, leeftijd (klas 2), geboortemaand- en jaar (klas 4), geslacht, woonplaats door postcode
  • Gezinssamenstelling, relatie ouders (scheiding meegemaakt?) en moeite met rondkomen
  • Ervaren gezondheid, slapen en gehoor
  • Geluk, geestelijke gezondheid, veerkracht, vertrouwen in de toekomst, eenzaamheid, weerbaarheid, stress
  • Zorgen thuis (incl. mantelzorg), sociale steun en vrienden
  • Functioneren op school, redenen niet leuk op school en prestatiedruk
  • Bewegen, voeding, alcoholgebruik, roken, drugsgebruik, vapen en snus
  • (Cyber)pesten, sexting
  • Suïcidegedachten
  • Gamen, social mediagebruik en online gokken
  • Seksuele ervaring
  • Seksuele diversiteit/Gender
  • Woonomgeving
  • Een wapen hebben

Voor een inkijkexemplaar van de vragenlijst, zie de bijlage bij deze verklaring.

Wij maken door onze publieke taak rapportages voor gemeenten en scholen met de verzamelde gegevens. In deze rapportages staan geen terug te leiden persoonsgegevens van een leerling.  Dit komt omdat we de rapportages op een hoger niveau maken. Dat betekent niet op persoonlijk niveau, maar alleen op groepsniveau van leerlingen.

Het RIVM maakt ook gebruik van de in de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 verzamelde gegevens voor onderzoek en publicaties. Ook in deze rapportages is herkenning van een leerling niet mogelijk. Dat komt omdat rapportages alleen groepen leerlingen beschrijven en geen personen.

De GGD Gelderland-Zuid voert dit onderzoek uit ter uitvoering van een publieke taak, namelijk monitoring van de publieke gezondheid op basis van Wet publieke gezondheid (Wpg) (artikel 2 lid 2 sub a en b Wet publieke gezondheid).

Voor het verwerken van bijzondere persoonsgegevens hebben de regionale GGD’en een grondslag in artikel 9 lid 2 sub i AVG, welke stelt dat de gegevensverwerking noodzakelijk is voor de vervulling van een taak van algemeen belang. Deze taak is uitgewerkt in de Wpg, zoals hierboven geschreven is.

Bij het uitvoeren van de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 gebruikt GGD Gelderland-Zuid alleen de gegevens die voor het doen van de wettelijke taken die de GGD namens de gemeenten uitvoert, noodzakelijk zijn.

Meedoen aan de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 is vrijwillig. Leerlingen en/of ouders/verzorgers bepalen zelf om wel of niet deel te nemen aan het onderzoek. Leerlingen kunnen op ieder moment in de vragenlijst stoppen. Ook kunnen sommige vragen overgeslagen worden, als de leerling deze niet wil invullen. Vanaf dat gestart wordt met invullen van de vragenlijst worden de gegevens opgeslagen. Als de leerling op de helft wil stoppen en niet wil dat de tot dan toe ingevulde antwoorden worden bewaard, dan moet de leerling terug in de vragenlijst en de antwoorden verwijderen. Leerlingen krijgen uitleg voor dat ze starten met het invullen van de vragenlijst over hoe ze dit, als ze dat willen, moeten doen.

Door de publieke taak van GGD Gelderland-Zuid mogen de ouders/verzorgers en/of leerlingen contact gezocht worden om mee te doen aan het onderzoek en mogen de antwoorden uit de vragenlijst gebruikt worden.

Binnen de GGD Gelderland-Zuid hebben alleen medewerkers die verantwoordelijk zijn voor de verwerking van de onderzoeksgegevens toegang tot de onderzoeksgegevens. De antwoorden behandelen en verwerken zij vertrouwelijk.

De GGD’en maken samen gebruik van een externe partij (Research 2Evolve) om de technische afname van de digitale vragenlijst en de tijdelijke dataopslag mogelijk te maken. Research 2Evolve moet zich houden aan strenge voorwaarden zoals beveiligingsmaatregelen en geheimhoudingsplicht.

GGD Gelderland-Zuid kan beslissen gegevens te delen met andere organisaties of personen voor onderzoek. In dat geval zorgt de GGD ervoor dat een leerling niet herkend kan worden in de gedeelde gegevens.

Het RIVM ontvangt de ingevulde vragenlijsten ook, zodat zij de GGD’en kunnen helpen. Dit staat in de afspraken die de samenwerkende partijen hebben gemaakt.

GGD GHOR Nederland, de landelijke koepel van GGD’en, ontvangt alleen een bestand waarin de antwoorden op de vragenlijsten zo bewerkt zijn dat herkenning van een leerling niet mogelijk is.

De GGD, het RIVM, het Trimbos-instituut en GGD GHOR Nederland vinden privacy heel belangrijk. Kunnen de antwoorden van de vragenlijst naar een leerling worden teruggebracht? Dan nemen we maatregelen om de herleidbaarheid kleiner te maken.

Daarnaast nemen alle partijen technische en organisatorische maatregelen voor een goede beveiliging van de ingevulde vragenlijsten.

De Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 heeft het doel om de gezondheidssituatie van de jongeren te volgen in de tijd (monitoren). Dit betekent dat we de ingevulde vragenlijsten ook in de toekomst nog moeten gebruiken.  Zo kunnen we de eerdergenoemde doelen halen. En de genoemde taken goed uitvoeren.

Om deze reden bewaren we de regionale bestanden voor 16 jaar. Voor monitoren moet een trendanalyse mogelijk zijn. Daarvoor zijn gegevens van minimaal 4 monitoren nodig. De bewaartermijn komt daarmee uit op 16 jaar. 4 monitoren die we om de 4 jaar uitvoeren. Na 3 maanden verwijderen we de proefbestanden.

Het RIVM bewaart de ingevulde vragenlijsten ook, zodat zij de GGD’en kunnen helpen. Dit staat in de afspraken die de samenwerkende partijen hebben gemaakt. Het RIVM bewaart de ruwe data voor 10 jaar. Daarmee voldoen ze aan de Archiefwet 1995 en Wet Open Overheid (Woo). Na 10 jaar vernietigt het RIVM deze bestanden.

De Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 heeft als uitgangspunt dat er geen persoonsgegevens verzameld worden. Het uitvoeren van onderstaande rechten zal in de meeste gevallen niet mogelijk zijn. In een paar bijzondere gevallen is door een combinatie van de ingevulde gegevens herleiding van een leerling mogelijk. Dit betekent dat in die gevallen een leerling en ouders/verzorgers bepaalde rechten hebben, zoals hieronder uitgewerkt.

Recht op weigering

Meedoen aan de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 is vrijwillig. Op elk moment kan de leerling stoppen, zonder een reden te geven. Leerlingen en ouders/verzorgers ontvangen via school een mail met informatie over het onderzoek. Leerlingen en ouders/verzorgers kunnen weigeren door dit aan de school te laten weten. Als een leerling mee doet, vult hij/zij tijdens een lesuur in de klas de digitale vragenlijst in. Een leerling kan vragen overslaan of het invullen stoppen.

Recht op informatie

Om hieraan te voldoen maakten we deze online privacyverklaring. In de informatiemail die een leerling of ouders/verzorgers via school ontvangt,  staat een link naar deze privacyverklaring.

Recht op verwijdering

Het recht op verwijdering kunnen we niet uitvoeren. Dit komt omdat we voor iedere school één URL gebruiken voor alle leerlingen. Individuele leerlingen zijn na het versturen van de vragenlijst niet meer te herkennen. Daardoor kunnen we de ingevulde vragenlijst niet meer verwijderen.

Recht op inzage, rectificatie, beperking en bezwaar

Deze rechten kunnen we niet uitvoeren, omdat we voor iedere school één URL gebruiken voor alle leerlingen. Individuele leerlingen zijn na het versturen van de vragenlijst niet meer te herkennen. De vragenlijst van een leerling kunnen we dus niet vinden. En mag/kunnen we niet herleiden.

Heb je als leerling of ouders/verzorgers vragen over je rechten? En hoe we die uitvoeren bij dit onderzoek? Of heb je een klacht? Dan kun je contact opnemen met onze Functionaris Gegevensbescherming via privacy@ggdgelderlandzuid.nl of met de klachtenfunctionaris via klachtenfunctionaris@ggdgelderlandzuid.nl.

Heb je als leerling of ouders/verzorgers vragen over het onderzoek? Of over hoe we met vragenlijsten omgaan? Dan kun je contact opnemen met de afdeling onderzoek en epidemiologie van de GGD via onderzoek@ggdgelderlandzuid.nl.