Als kinderen leren wat gezonde voeding is, verhoogt dit de kans dat zij ook op volwassen leeftijd gezond gedrag vertonen. Gezond eten op school draagt dus bij aan de gezondheid van de leerlingen, voor de rest van hun leven. Je kunt het thema voeding opnemen in uw lesaanbod. En het helpt als je afspraken maakt met elkaar over voeding. Bijvoorbeeld over wat kinderen mogen meenemen als pauzehap, drinken, lunch en traktatie. Bij het thema ‘Voeding’ hoort ook het subthema ‘Mondgezondheid’.
Cijfers
In 2021 voerde GGD Gelderland-Zuid opnieuw de Kindermonitor uit. Ouders met een kind op de basisschool beantwoordden vragen over hun kind, over gezondheid, welbevinden, leefstijl en opvoeding. De belangrijkste resultaten van kinderen van 4-12 jaar rond het thema ‘Voeding’ lees je hieronder.
- Groente en fruit:
van alle kinderen eet 44% elke dag groente. Fruit eten doen kinderen meer: 59% van de kinderen eet elke dag fruit. - Zoete drankjes:
bijna 2 op de 3 kinderen (63%) drinkt gemiddeld 1 of meer suikerhoudende drankjes per dag. En 1 op de 10 kinderen drinkt er gemiddeld 3 of meer per dag. - Water of thee zonder suiker:
van alle kinderen drinkt 15% (bijna) nooit water/thee zonder suiker.
Mondgezondheid (subthema voeding):
- Gaatjes in het gebit: van alle kinderen heeft ongeveer eenderde gaatjes (gehad). Bij de 8 t/m 11 jarigen is dat 44%.
- Onvoldoende tanden poetsen:
de aanbeveling voor tandenpoetsen is 2 keer per dag poetsen, met 1 keer na-poetsen door de ouders (tot 10 jaar). Bij 26% van de kinderen wordt hieraan niet voldaan.
Ons aanbod voor dit thema
- Ouderavond Gezonde Voeding:
jeugdverpleegkundigen en/of een gezondheidsmakelaar School en Jeugd kunnen in samenwerking met de school een ouderavond Gezonde Voeding verzorgen. Dit kan alleen als een school structureel werkt aan dit thema. - Zet Vetlekker op de kaart:
binnen het project ‘Zet VetLekker op de kaart’ denken we samen na over gezondere kindermenu’s in Nijmeegse restaurants. Kinderen worden bewust van wat zij eten en drinken, inspireren elkaar en de sociale omgeving om gezondere keuzes te maken. Zij leren dat gezond eten heel erg leuk en lekker kan zijn en werken samen met ondernemers uit de stad. Ze adviseren hen over gezonde kindermenu’s. - Beleid maken op Voeding: Het verankeren van voedingsafspraken in een beleidsstuk kan zorgen voor meer continuïteit van de gemaakte afspraken. Denk aan afspraken over: fruit en groente moment bij 10- uurtje, stimuleren van waterdrinken, stimuleren gezonde lunch en feestbeleid i.p.v. traktatiebeleid.
- Jong Leren Eten
Met de ‘Lekker naar buiten!’- stimuleringsbijdrage van Jong Leren Eten kunnen alle scholen in het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs én kinderopvanglocaties een bijdrage aanvragen voor drie activiteiten: Moestuinieren, koken en excursie of gastles op het gebeid van voeding. - Advies bij school(moes)tuin:
Scholen die een schooltuin willen opzetten of nieuw leven in willen blazen kunnen daarvoor advies krijgen van de GGD (mits de school in Nijmegen staat) of via ‘het groene handje’ van Jong leren Eten (als het een school betreft buiten Nijmegen maar wel in Gelderland te bereiken via gezondeschool@ggdgelderlandzuid.nl).
Materialen en methodes
Op www.gezondeschool.nl vind je alle materialen en methodes waarvan door professionals is vastgesteld dat ze voldoen aan landelijke kwaliteitscriteria. Hieronder vind je enkele veelgebruikte materialen methodes:
Smaaklessen: leerlingen ontdekken en verkennen nieuwe smaken en producten, worden zich bewust van hun eigen smaak en de factoren die hier invloed op hebben. Daarnaast leren ze spelenderwijs meer over voedsel en allerlei onderwerpen die hiermee samenhangen.
GrowWizzKid is een combinatie van voeding, natuur, techniek en duurzaamheid in een doorlopende leerlijn leert kinderen op een onderzoekende en ervarende manier wat gezonde voeding is, waar dit vandaan komt en hoe gezonde voeding toe te passen.
EU Schoolfruit: dit is een landelijke subsidieregeling om te stimuleren dat kinderen vaker fruit eten in de ochtendpauze. Gedurende 20 weken wordt er gratis fruit geleverd aan scholen.
Lekker fit!: Leerlingen in het basisonderwijs leren meer over gezonde voeding en voldoende bewegen. Ook worden zij gestimuleerd gezonde keuzes te maken.
FitGaaf!: is een gezond planmaatje op de belangrijkste plek van kinderen, namelijk thuis. Het helpt om gezond eet- en beweeggedrag van kinderen in de leeftijd 2-12 jaar en hun ouders te stimuleren en vast te houden. In essentie door het kind op een kalender een stickertje te laten plakken voor elke gezonde actie die het die dag heeft voltooid.
Stoere Traktaties heeft als doel om kinderen spelenderwijs te laten ervaren hoe leuk, lekker en stoer groente en fruit kan zijn.
Nationaal schoolontbijt: een jaarlijks ontbijt voor leerlingen op school om het belang van ontbijten onder de aandacht te brengen.
Wandelen voor water: leerlingen leren over watergebruik en ervaren wat leeftijdgenootjes in ontwikkelingslanden moeten doen om aan water te komen.
Voor je het weet zijn ze groOt: een ouderbijeenkomst met interactief theater en interactieve groepsbesprekingen. De acteurs beelden herkenbare situaties uit en zoeken vervolgens samen met de ouders naar oplossingen. De gespreksleider stimuleert de ouders hun ervaringen te delen en geeft waar nodig een toelichting.
Trammelant in Tandenland gaat over een gezonde mond. Het is een programma voor de kinderen van groep 1 t/m 4 en hun ouders. Elke groep krijgt een prentenboek en verspreid over het schooljaar drie (animatie)filmpjes te zien. Het programma speelt zich op school én thuis af.
Hou je mond gezond is het gratis onderwijsproject van het Ivoren Kruis. Een mondzorgverlener geeft in de klas een praktische poetsles. Leerlingen leren over gebit/mond, tandenpoetsen, gaatjes, tanderosie en 7 eet/drinkmomenten.
Sommige lokale of regionale diëtistenpraktijken bieden gastlessen op scholen over voeding aan. Let erop dat de lessen voldoen aan de kerndoelen van het SLO of de doorlopende leerlijn.
EU- Schoolzuivel is een landelijke subsidieregeling om te stimuleren dat kinderen vaker zuivel drinken in de ochtendpauze. Gedurende 20 weken wordt er gratis halfvolle melk, karnemelk en/of yoghurt geleverd aan scholen.
Trommel zonder rommel: Het is fijn als een kind goed in zijn vel zit, op school goed kan opletten en veel energie heeft. Gezond eten en drinken helpt daarbij.Met de tips van ‘Trommel zonder rommel’ kunnen ouders een goed gevulde lunchtrommel meegeven.
Samenwerkingspartners
Voor het thema Voeding werken de Gezondheidsmakelaars samen met het Voedingscentrum, het Steunpunt Smaaklessen & EU Schoolfruit, het Rijksprogramma Jong Leren Eten, JOGG, Groen Gezond en in Beweging Nijmegen en de WUR.