Kinderen groeien op in een digitale wereld waarin school en thuis steeds meer met elkaar verweven raken. Daarmee is het begeleiden van kinderen in hun mediagebruik ook een taak voor scholen.. GGD Gelderland-Zuid richt zich op de gezondheidsaspecten van mediawijsheid. Denk hierbij aan cyberpesten, sexting, social media- en gameverslaving. Samen met scholen en onze samenwerkingspartners helpen we kinderen digitaal weerbaar en mediawijs op te groeien.
Cijfers
In 2021 voerde GGD Gelderland-Zuid de Kindermonitor uit. Ouders met een kind op de basisschool beantwoordden vragen over hun kind, over gezondheid, welbevinden, leefstijl en opvoeding. De belangrijkste resultaten van kinderen van 4-12 jaar rond het thema ‘Mediawijsheid’ lees je hieronder.
- Beeldschermgebruik:
Afhankelijk van de leeftijd geldt het advies dat kinderen maximaal 2 uur per dag achter het beeldscherm doorbrengen. Dit geldt voor internetten, het gebruik van een smartphone of laptop, tv kijken of gamen. Toch zit 2 op de 5 kinderen gemiddeld meer dan 2 uur per dag (buiten schooltijd om) voor een beeldscherm. Wel heeft 71% van de ouders regels en afspraken over het aantal uur dat het kind op de computer/laptop/telefoon mag besteden. Bekijk de richtlijn gezond schermgebruik 2025 van de Rijksoverheid. - Social media:
onder 4 t/m 7 jarigen zit nog maar 2% op sociale media, maar bij de 8 t/m 11 jarigen is dit al gestegen naar bijna de helft (48%). De meeste ouders geven wel aan altijd of soms de activiteiten van het kind op social media te volgen. - Praten met kind:
Mediagebruik gaat niet alleen over schermtijd. Het is belangrijk dat ouders en verzorgers helpen om meer over de inhoud van het mediagebruik te praten met hun kind. De meeste ouders waarvan het kind op internet zit, praten met kind over wat daarop te zien is.
Ons aanbod voor dit thema
Wil je op school aan de slag met het thema mediawijsheid en heb je ondersteuning nodig? Neem contact op met de Gezondheidsmakelaar School en Jeugd in jouw gemeente. De Gezonde School-aanpak zorgt voor een blijvend resultaat. Daarom werken we samen aan de hand van de vier pijlers: educatie, schoolomgeving, signalering en beleid (Gezonde School).
Materialen en methodes
Op de website van de Gezonde School vind je alle materialen en methodes waarvan door professionals is vastgesteld dat ze voldoen aan landelijke kwaliteitscriteria. Hieronder vind je enkele veelgebruikte materialen methodes:
Het Nationaal Mediapaspoort is een leerlijn met een E-learning en maandelijks een actuele les! De lessen voor zijn gratis.
De InternetHelden Basis (Bureau Jeugd en Media) is een gratis lespakket voor het voortgezet speciaal onderwijs (vso) en voor groep 7/ 8 basisonderwijs. Het bevat korte lessen over mediawijsheid verdeeld over zes thema’s. O.a. over privacy, online oplichting, gezond mediagebruik en nep of echt.
Doe als school mee aan de Week van de Mediawijsheid. Deze week is een jaarlijkse bewustwordingscampagne over het kritisch en actief omgaan met media, georganiseerd door Netwerk Mediawijsheid. Elk jaar is er een ander thema, lessen en tips die daarbij aansluiten.
Mediawijsheid.nl is het centrale openbare platform van Netwerk Mediawijsheid. Het biedt betrouwbare informatie, tips en tools voor iedereen over veilig, slim en bewust mediagebruik.
Met de Media Ukkie Dagen vraagt Netwerk Mediawijsheid jaarlijks aandacht van ouders en (professionele) opvoeders voor het belang van mediaopvoeding van kinderen van 0 t/m 6 jaar.
- De MediaDiamant helpt professionals om ouders en opvoeders te ondersteunen bij het begeleiden van kinderen in de leeftijdsgroepen 0-18 jaar in hun media- en schermgebruik. Via de webshop van Mediawijsheid.nl kun je MediaDiamant materialen bestellen of downloaden.
- Mediagesprek.nl is een laagdrempelige variant van de MediaDiamant voor mensen die op het gebied van taal een zetje kunnen gebruiken. Alle informatie op Mediagesprek.nl is in eenvoudig Nederlands geschreven en is ook beschikbaar in Engels, Frans, Turks en Arabisch. De tekst kan ook worden voorgelezen.
De Toolbox Mediaopvoeding van het Nederlands Jeugdinstituut voorziet onderwijsprofessionalsin uitgebreide informatie over mediagebruik van kinderen in de verschillende leeftijdsfasen en geeft praktische tips. Download de Toolbox Mediaopvoeding.
Op de website van SLO.nl vind je voorbeeldmaterialen over digitale geletterdheid.
Hoezo mediawijs biedt basiskennis aan kinderen vanaf 10 jaar d.m.v. betrouwbare informatie, educatieve filmpjes en doe-opdrachten.
Op isdatechtzo.nl vind je handige tips om te herkennen of een bericht betrouwbaar is of nep. Zo leer je kritisch omgaan met informatie en voorkom je dat je misleid wordt. Download hier de checks met uitleg hoe je om moet gaan met nep nieuws.
Op de pagina Mediaopvoeding van NJi vind je praktische informatie over het gebruik van media in de opvoeding. Ook staat daar een handige toolkit en materialen om kinderen mediawijs op te voeden.
Voorlichting en trainingen
Bureau Jeugd en Media verzorgt maatwerk-gastlessen Daarnaast leiden zij sessies met directies over de invoering van Digitale geletterdheid in het curriculum.
Wil je nog meer betekenen op het gebied van mediawijsheid of digitale geletterdheid op school? Meld je dan aan voor de opleiding tot MediaCoach. De regionale/ lokale bibliotheek heeft vaak een lees- en mediacoach, waar scholen mee kunnen samenwerken.
Bureau Halt geeft voorlichting over sociale media en online veiligheid op po en vo.