Steeds meer gemeenten nemen gezondheid op in het omgevingsbeleid. Aanleiding hiervoor is onder andere de Omgevingswet, waarvan gezondheid een belangrijk doel is. Een goede leefomgeving is een belangrijke voorwaarde voor gezondheid. Daar zijn verschillende redenen voor:
- De beleving van burgers van hun omgeving is belangrijk voor het positief ervaren van hun gezondheid. Een ongezonde leefomgeving draagt bij aan een minder goed ervaren gezondheid of zelfs tot ziekten.
- Milieunormen alleen zijn onvoldoende voor een gezonde leefomgeving. De ziektelast als gevolg van een ongezond milieu is groot (4%) en in dezelfde orde van grootte als overgewicht. De leefomgeving is na roken (9%) en ongezonde voeding (8%) de grootste ziekmakende factor in Nederland. We hebben in Nederland normen (veelal vastgesteld binnen de EU) die tot stand zijn gekomen op basis van bescherming van de gezondheid en economische haalbaarheid. Maar het overgrote deel van de ziektelast wordt veroorzaakt door blootstellingen aan omgevingsfactoren onder de normen. De normen zijn voor verbetering vatbaar als het om het beschermen van gezondheid gaat.
- De fysieke leefomgeving kan ook aanleiding zijn voor gezond gedrag en ongezond gedrag. Door overgewicht, weinig lichamelijke activiteit en ongezond eten ontstaat veel ziektelast. De leefomgeving kan deze factoren beïnvloeden door bijvoorbeeld mogelijkheden te geven tot bewegen en spelen, en ongezond voedsel minder verleidelijk en minder makkelijk beschikbaar te maken.
- Wanneer mensen zelf invloed kunnen hebben op hun omgeving draagt dat bij tot zelfregie, zingeving, etc. Dit wordt ook wel ‘positieve gezondheid’ genoemd.
De Quickscan gezonde leefomgeving helpt gemeenten
Het is voor gemeenten belangrijk toegang te hebben tot informatie over de relatie tussen de fysieke leefomgeving en gezondheid, inzicht in de stand van zaken in de eigen gemeente en mogelijkheden tot het nemen van maatregelen. De Quickscan Gezonde Leefomgeving helpt gemeenten snel en efficiënt inzicht te krijgen in de samenhang tussen gezondheid en leefomgeving op buurt- en wijkniveau. De Quickscan maakt gebruik van direct beschikbare en algemeen toegankelijke informatie.
Dit kan aangevuld worden met lokale gegevens. Het resultaat faciliteert een gesprek over de invloed van de lokale leefomgeving op gezondheid, verantwoordelijkheden, ambities en sturingsmogelijkheden. De Quickscan wordt aan de hand van praktijkervaringen, nieuwe inzichten en nieuwe kennis worden er steeds updates uitgebracht.
Meer informatie over de Quickscan Gezonde Leefomgeving is de vinden op de website Quickscan Gezonde Leefomgeving.
Of neem contact op met de adviseurs gezonde leefomgeving Patrick Klaassen of Sigrid van Haren van het team gezondheid en milieu.
